Листа од изевштаии
Scroll to top section
Локална самоуправа
Цел на подготовката на Извештајот за спроведувањето на Акцискиот План 2021 - 2023 на
Програмата за одржлив локален развој и децентрализација 2021 - 2026 за периодот 2021 - 2023
година е низ партиципативен процес да се оцени степенот на остварување на очекуваните
резултати односно генералната и специфичните цели на Програмата преку сеопфатен увид во
степенот на спроведување на предвидените активности.
Извештајот е подготвен од страна на Министерството за локална самоуправа со учество на
Координативното тело на сите носители на активности и проекти од Акцискиот План 2021 - 2023,
кое даде придонес во обезбедувањето на потребните податоци и информации за реализација на
предвидените активности, и техничка помош на УНДП низ проектот „Зајакнување на општинските
совети – Фаза 2“ финансиран од страна на швајцарската Влада.
За подготовка на Извештајот беа спроведени следниве методолошки чекори:
- Мапирање и проучување на клучните секторски политики и други релевантни
материјали и документација;
- Анкетно истражување на носителите на спроведувањето на активности од Акцискиот
План 2021 - 2023 спроведено во 2022 година (со учество на 57 општини);
- Наменско анкетно истражување во единиците на локалната самоуправа, спроведено
во 2023 година (со учество на 49 општини и дополнителни 4 општини во периодот
после обработката на податоците);
- Две седници на Координативното тело за спроведување на Програмата за одржлив
локален развој и децентрализација 2021 - 2026 со акциски планови;
- Два тематски консултативни настани, по еден настан посветен за две од четирите
компоненти (заедно со приоритети и мерки) на Програмата за одржлив локален развој
и децентрализација 2021 - 2026 заедно со разгледување на суштинските информации и
аналитички наоди, заклучоци и препораки од Извештајот. Настаните резултираа со
наоди за целисходноста на активностите од Акцискиот План 2021 - 2023 кои се во тек
или не се спроведуваат, заедничка оценка на ефектите од нивното спроведување и
мапирање на предлози за нови целисходни активности кои би се интегрирале во
Акцискиот План за периодот 2024 - 2026 година.
Во продолжение се резимирани најсуштинските информации и клучните наоди поврзани
со спроведувањето на предвидените активности со Акцискиот план 2021 - 2023, за секој од
приоритетите и поврзаните мерки од ПОЛРД 2021 – 2026.
По однос на нормативната рамка на локалната самоуправа, активностите за нејзино
подобрување се’ во тек и се спроведуваат на партиципативен начин согласно со донесена
Методологијата за оценка на системот на локалната самоуправа. Во Методологијата е предвиден
фазен пристап кој започнува со процедура за унапредување на содржината на Законот за
локалната самоуправа и планирано е да продолжи со унапредување на содржината на Законот за
градот Скопје, Законот за Државниот инспекторат за локална самоуправа, Законот за
меѓуопштинска соработка и Законот за финансирање на единиците на локалната самоуправа, а
потоа и другите посебни закони кои се опфатени со Методологијата. Процесот се води врз основа
на претходно направени партиципативни оценки на спроведувањето на законите како и
дополнителни извештаи. Предуслов за успешно спроведување на овие активности е постигнување
на висок степен на консензус помеѓу засегнатите страни, а особено помеѓу политичките партии во
Собранието на РСМ.
Цел на подготовката на Извештајот за спроведувањето на Акцискиот План 2021 - 2023 на
Програмата за одржлив локален развој и децентрализација 2021 - 2026 за периодот 2021 - 2023
година е низ партиципативен процес да се оцени степенот на остварување на очекуваните
резултати односно генералната и специфичните цели на Програмата преку сеопфатен увид во
степенот на спроведување на предвидените активности.
Извештајот е подготвен од страна на Министерството за локална самоуправа со учество на
Координативното тело на сите носители на активности и проекти од Акцискиот План 2021 - 2023,
кое даде придонес во обезбедувањето на потребните податоци и информации за реализација на
предвидените активности, и техничка помош на УНДП низ проектот „Зајакнување на општинските
совети – Фаза 2“ финансиран од страна на швајцарската Влада.
За подготовка на Извештајот беа спроведени следниве методолошки чекори:
- Мапирање и проучување на клучните секторски политики и други релевантни
материјали и документација;
- Анкетно истражување на носителите на спроведувањето на активности од Акцискиот
План 2021 - 2023 спроведено во 2022 година (со учество на 57 општини);
- Наменско анкетно истражување во единиците на локалната самоуправа, спроведено
во 2023 година (со учество на 49 општини и дополнителни 4 општини во периодот
после обработката на податоците);
- Две седници на Координативното тело за спроведување на Програмата за одржлив
локален развој и децентрализација 2021 - 2026 со акциски планови;
- Два тематски консултативни настани, по еден настан посветен за две од четирите
компоненти (заедно со приоритети и мерки) на Програмата за одржлив локален развој
и децентрализација 2021 - 2026 заедно со разгледување на суштинските информации и
аналитички наоди, заклучоци и препораки од Извештајот. Настаните резултираа со
наоди за целисходноста на активностите од Акцискиот План 2021 - 2023 кои се во тек
или не се спроведуваат, заедничка оценка на ефектите од нивното спроведување и
мапирање на предлози за нови целисходни активности кои би се интегрирале во
Акцискиот План за периодот 2024 - 2026 година.
Во продолжение се резимирани најсуштинските информации и клучните наоди поврзани
со спроведувањето на предвидените активности со Акцискиот план 2021 - 2023, за секој од
приоритетите и поврзаните мерки од ПОЛРД 2021 – 2026.
По однос на нормативната рамка на локалната самоуправа, активностите за нејзино
подобрување се’ во тек и се спроведуваат на партиципативен начин согласно со донесена
Методологијата за оценка на системот на локалната самоуправа. Во Методологијата е предвиден
фазен пристап кој започнува со процедура за унапредување на содржината на Законот за
локалната самоуправа и планирано е да продолжи со унапредување на содржината на Законот за
градот Скопје, Законот за Државниот инспекторат за локална самоуправа, Законот за
меѓуопштинска соработка и Законот за финансирање на единиците на локалната самоуправа, а
потоа и другите посебни закони кои се опфатени со Методологијата. Процесот се води врз основа
на претходно направени партиципативни оценки на спроведувањето на законите како и
дополнителни извештаи. Предуслов за успешно спроведување на овие активности е постигнување
на висок степен на консензус помеѓу засегнатите страни, а особено помеѓу политичките партии во
Собранието на РСМ.
Програмата за одржлив локален развој и децентрализација 2021-2026 е политика на
Владата на Република Северна Македонија која на партиципативен начин ја подготвува и
предлага Министерството за локална самоуправа и со која на среден рок се определуваат
целите и приоритетите за развој на локалната самоуправа и спроведувањето на процесот
на децентрализација.
Предвидено е Програмата да се операционализира низ спроведување на два
акциски плана за периодите 2021-2023 и 2024-2026 година.
Земајќи предвид дека процесот на децентрализација е мултисекторски,
спроведувањето на акциските планови на Програмата наложува потреба од вклучување на
сите министерства, агенции и фондови кои се непосредно инволвирани во процесот на
децентрализација и остваруваат директно влијание врз локалниот развој како и на
единиците на локалната самоуправа и други засегнати страни а особено граѓанскиот
сектор во нивното спроведување.
Акциските планови претставуваат оперативна рамка за постигнување на
генералната и специфичните цели, приоритетите и мерките на Програмата за одржлив
локален развој и децентрализација 2021-2026.
Анкетното истражување во единиците на локалната самоуправа во Република Северна Македонија се спроведе во рамки на втората фаза од проектот „Зајакнување на општинските совети“, кој е финансиран од швајцарската амбасада и Министерството за локална самоуправа, а е кофинансиран и имплементиран од УНДП. Еден од предизвиците кои се адресираат преку проектот е подобрување на ИНФОРМАЦИСКАТА ОСНОВА за подготовка на законите и политиките поврзани со локалната власт и спроведувањето на тековната реформа за децентрализација.
Анкета беше спроведена врз основа на анкетен прашалник кој е непосредно поврзан со индикаторите наведени во Акцискиот План 2021 – 2023 на Програмата за одржлив локален развој и децентрализација 2021 - 2026, а се однесуваат на приоритетните мерки и активности кои се формулирани низ соработка со единиците на локалната самоуправа и други засегнати страни. Анкетниот прашалник е сочинет од вкупно 186 прашања и потпрашања и е комплексен по обем поради материјата која е предмет на истражувањето, широкиот делокруг на надлежности на локалната самоуправа и обемот на мерки и активности кои се опфатени со Акцискиот План 2021 – 2023 на Програмата за одржлив локален развој и децентрализација 2021 – 2026.
На анкетниот прашалник во периодот меѓу 10 октомври и 5 декември 2022 година, одговорија 57 општини од вкупно 80 и градот Скопје, од кои 31 се урбани, а 26 се рурални општини. Податоците од пополнетите прашалници се внесени, обработени и форматирани со користење на SPSS (Статистички пакет за општествени науки).